Terug naar blog overzicht
We staan er niet vaak bij stil en ademen gaat over het algemeen helemaal vanzelf. En zo is jouw in- en uitademing de gewoonste, maar ook belangrijkste zaak ter wereld.
Jouw longen zijn verantwoordelijk voor de gaswisseling in jouw lichaam. Op iedere inademing haal je zuurstof uit de lucht en omgeving en neem je dat op in je bloed, zodat al jouw organen worden voorzien van zuurstof. Het koolzuurgas wat daarna vrijkomt bij de verbranding in de cellen adem je bij iedere uitademing weer uit. Jouw ademhaling is dus van levensbelang, want ons hele systeem en alle functies zijn afhankelijk van zuurstof. Zonder zuurstof houd je het slechts een paar minuten vol.
Het klinkt gek bij iets wat in principe vanzelf gaat, maar wist je dat veel mensen geen gebruik maken van hun volledige ademcapaciteit? Dit kan veroorzaakt worden door een longaandoening, maar in veel gevallen is het een negatief aangeleerd adempatroon veroorzaakt door stress. Als klein baby’tje word je geboren met een gezond en natuurlijk adempatroon, wat in de loop van jouw leven langzaam kan veranderen door alles wat je meemaakt. En zo kan er een negatief adempatroon ontstaan.
Bij een heftige gebeurtenis of (chronische) stress verandert de ademhaling direct. Herkenbaar is misschien wel als je flink schrikt. Je ademt kort in en misschien dat je adem zelfs wel een kort moment stokt, vervolgens gaat je hart sneller kloppen en blijft je ademhaling versnelt. Pas als je weer rustiger wordt, merk je dat jouw ademhaling ook weer rustiger wordt.
Herkenbaar toch of niet? En dit is slechts een kortdurende stressreactie van het lichaam. Bij een heftige gebeurtenis of als je langdurig te druk of gestrest bent geeft je lichaam dezelfde reactie en is het vaak lastig je lichaam én ademhaling weer echt goed tot rust te brengen. Met alle gevolgen van dien…
Want wist je dat een negatief adempatroon ook de oorzaak kan zijn van verschillende gezondheidsklachten? Zo kun je kortademigheid of benauwdheid ervaren, maar ook hoofdpijn, duizeligheid, tintelingen, krampen en buikpijn, maar ook chronische vermoeidheid. Met een positief adempatroon kun je veel van deze klachten verminderen of zelfs oplossen, het is dus echt de moeite waard bewust bezig te zijn met jouw ademhaling.
Maar wat is nou die goede ademhaling en hoe kun je deze toepassen? Voordat ik hier meer over vertel, leg ik graag iets meer uit over de belangrijkste ademhalingsspier, namelijk het middenrif (ook wel diafragma genoemd). Bij een goede ademhaling wordt het middenrif naar beneden geduwd, zodat de longen zich kunnen ontplooien en vullen met lucht.
Bij de uitademing ontspant deze spier en beweegt daarna weer terug naar boven, waardoor de lucht de longen weer kan verlaten. Een goed gebruik van het middenrif zorgt er dus voor dat je de longen optimaal kunt gebruiken. Als alles goed is gaat dit proces vanzelf. Gestuurd vanuit de hersenen en het autonome zenuwstelsel en is het zelfs fijn dat je hier niet de hele dag bij stil hoeft te staan.
Maar dit kan juist ook een valkuil zijn, doordat we hier vaak niet bij stilstaan. Je hebt misschien niet op tijd door dat je ademhaling veranderd is en bent je alleen bewust van dat gejaagde gevoel of de klachten die je ervaart.
Een goede of positieve ademhaling kun je eigenlijk verdelen in drie onderdelen:
volledig, verlengen en vertragen. Door dieper in te ademen en je uitademing te verlengen en vertragen, maak je goed gebruik van je middenrif en benut je de longen volledig bij het proces van in- en uitademen. Daardoor kan er een optimale gaswisseling plaatsvinden en wordt zuurstof optimaal opgenomen in je lichaam, waardoor alles simpelweg beter kan functioneren.
In het begin zal dit misschien wat onwennig aanvoelen, zeker als je inmiddels gewend bent korter en meer oppervlakkig te ademen. Maar door je regelmatig bewust te zijn van jouw ademhaling en je ademhaling bewust te sturen met ademhalingsoefeningen zul je merken dat dit langzaam eigen wordt.
Eén van de punten waarom jouw ademhaling zo belangrijk is, is omdat het reflecteert hoe je jezelf voelt. Ben je gestrest of heb je pijn, dan is jouw ademhaling over het algemeen oppervlakkiger dan wanneer je ontspannen bent. Ook als we minder gefocust zijn kun je dit merken aan de ademhaling. Als het ware is de ademhaling een brug tussen lichaam en geest.
Zoals ik al eerder beschreef wordt jouw ademhaling automatisch geregeld, maar kun je deze wel zelf beïnvloeden. Door bijvoorbeeld langzamer of sneller te ademen en zo je ademhaling te sturen. Doordat je jouw ademhaling kunt beïnvloeden, hebben we toegang tot ons zenuwstelsel en kunnen we hier rust of onrust (actie) in aanbrengen.
Adem je snel, gaat je hartslag omhoog en ben je klaar voor actie.
Adem je langzaam, word je hartslag weer rustiger en ga je richting ontspanning.
Op deze manier kun je jouw fysieke, mentale en emotionele staat beïnvloeden.
Bij ontspanning denken de meeste mensen aan rustig een film kijken, een boek lezen of juist lekker een uurtje (intensief) sporten. En natuurlijk werkt dat ontspannend, maar ook dit zijn prikkels. En alle prikkels die je binnenkrijgt zijn een vorm van stress.
Om echt even in die herstelmodus te komen, is het dus van belang echt even volledig te ontspannen met dus minder prikkels. En zoals je inmiddels weet heb je daarvoor het mooiste instrument al bij je; namelijk jouw ademhaling!
Door jouw ademhaling te vertragen en te verlengen, krijgt jouw systeem een signaal dat je veilig bent en kunt gaan ontspannen, zodat je in die herstellende modus komt. Deze modus zorgt ervoor dat je weer even oplaadt, zodat je lichaam optimaal kan functioneren.
Lees hier meer over overprikkeling!
Ook bij yoga is de ademhaling een belangrijk onderdeel binnen de lessen. Zou dat dan ook de reden zijn waarom deelnemers de les zo ontspannen verlaten?
Waarom is ademhaling zo belangrijk tijdens yogales?
Naast fysieke houdingen (asanas) speelt pranayama (controle van de adem) een belangrijke rol binnen yogalessen. Prana betekent levensenergie en Yama betekent controle. Dus als je het letterlijk zou vertalen betekent het beheersing van de levensenergie. Vrij vertaald betekent pranayama het leren beheersen van de ademhaling, zodat je je bewustzijnstoestand kunt beïnvloeden.
Tijdens een yogales leg je de focus op je ademhaling en gebruik je deze als leidraad. Je zult merken dat de meeste asana’s (houdingen) makkelijker gaan als je gebruikmaakt van een goede ademhaling. Dus focus op je ademhaling, dan zorgt dit voor rust en een goede balans!
Bij yoga noemen we deze balans 'Sthirasuka'.
Sthira = alert & krachtig
Suka = comfortabel & licht.
Bij yoga leer je dus hoe je jouw ademhaling kunt gebruiken tijdens de houdingen, zodat je precies de juiste uitdaging tijdens de les op kunt zoeken zonder passief te zijn of juist over je grenzen heen te gaan. Door bewust gebruik te maken van de ademhaling worden tijdens de yogales spanningen in het lichaam losgemaakt en opgelost. In de verschillende houdingen focus je je op de ademhaling en leer je de adem te sturen en te beheersen. Als de adem rustiger wordt en meer ontspant, ontspannen ook de spieren. Wanneer de spieren en dus het hele lichaam ontspant, komt er rust in het hoofd. Dit is wat yoga je leert. En dat wat je leert tijdens de les kun je toepassen in het dagelijks leven.
Maar wat is dan precies ademwerk?
Bij ademwerk, ook wel ademcoaching genoemd, leer je bewust en volledig te ademen, zodat je weer kunt verbinden met jouw lichaam en energie. De manier waarop we ademen heeft een enorme impact op hoe we in het leven staan. Tijdens een ademsessie adem je met een “verbonden ademhaling”. Deze zorgt ervoor dat er meer zuurstof op celniveau wordt opgenomen, dit resulteert in een fysieke en emotionele vitalisering.
Je komt op een hoger niveau van bewustzijn, waardoor je helemaal in contact komt met jezelf. Het is een methode om jezelf vrij te maken van mentale en lichamelijke blokkades die jou fysiek, mentaal of emotioneel kunnen beïnvloeden. Maar ook om jouw ademhaling te verbeteren of te optimaliseren door middel van verschillende ademhalingsoefeningen. Je leert weer optimaal te ademen met alle positieve gevolgen van dien!
Hulp nodig met jouw ademhaling?
Stap eens binnen bij een van de yogalessen of neem vrijblijvend contact op voor een één op één ademwerksessie, zodat we samen kunnen kijken waar jij behoefte aan hebt en waar ik jou mee kan helpen!
